Bophelo bo botle
  • Kalafo ea ho silila. Ena ke e ‘ngoe ea mekhoa ea khale ka ho fetisisa ea tlhokomelo ea bophelo e ntseng e sebetsa. E kenyelletsa tšebeliso ea mekhoa e fapaneng ea ho laola ho tsamaisa mesifa ea ‘mele oa hau le lisele tse bonolo. Ho silila ho ka fokotsa lebelo la pelo ea hau, ha phomotsa mesifa ea hau, ha ntlafatsa ho sisinyeha ha manonyeletso le ho eketsa tlhahiso ea lipilisi tsa tlhaho tsa ‘mele oa hau. Hangata e thusa ho imolla khatello ea maikutlo le matšoenyeho.
  • Sekhahla sa erythrocyte sedimentation

Moriana o mong

Liphekolo tse tlatselletsang le tse ling tsa ho laola bohloko le khatello ea maikutlo ha li ncha. Tse ling, tse kang ho thuisa le yoga, li ‘nile tsa itloaetsa ka lilemo tse likete. Empa tšebeliso ea bona e se e tumme haholo lilemong tsa morao tjena, haholo-holo ho batho ba nang le mafu a sa foleng, a kang fibromyalgia.

  • Keletso. Ho buisana le moeletsi ho ka thusa ho matlafatsa tumelo ea hau matleng a hau le ho u ruta mekhoa ea ho sebetsana le maemo a sithabetsang.
  • Sebaka se ka ho le letšehali se ka tlaase, ho kenyeletsa letheka, letheka kapa leoto
  • Boloka mokhoa oa bophelo o phetseng hantle. Ja lijo tse phetseng hantle. U se ke ua sebelisa lihlahisoa tsa koae. Fokotsa ho noa ha caffeine. Etsa ntho eo u e thabelang le e khotsofatsang letsatsi le leng le le leng.

Mokhoa oa bophelo le litlhare tsa lapeng

Ho itlhokomela ho bohlokoa tsamaisong ea fibromyalgia.

  • Liteko tsa tšebetso ea qoqotho
  • Rheumat factor
  • Ikoetlise kamehla. Qalong, boikoetliso bo ka ‘na ba eketsa bohloko ba hau. Empa ho e etsa butle-butle le khafetsa hangata ho fokotsa matšoao. Boikoetliso bo nepahetseng bo ka kenyelletsa ho tsamaea, ho sesa, ho palama libaesekele le li-aerobics tsa metsing. Setsebi sa ‘mele se ka u thusa ho theha lenaneo la ho ikoetlisa lapeng. Boikoetliso ba ho ikotlolla, boemo bo botle le ho phomola le tsona lia thusa.

Liteko

Ngaka ea hau e ka ‘na ea batla ho thibela maemo a mang a ka’ nang a ba le matšoao a tšoanang. Liteko tsa mali li ka kenyelletsa:

  • Ho laola khatello ea maikutlo. Etsa moralo oa ho qoba kapa ho fokotsa ho sebetsa ho feteletseng le khatello ea maikutlo. Iphe nako ea ho phomola letsatsi ka leng. Seo se ka bolela ho ithuta ho hana ntle le ho ikutloa u le molato. Empa leka hore u se ke ua fetola kemiso ea hao ka ho feletseng. Batho ba tlohelang mosebetsi kapa ba tlohelang mesebetsi eohle ba atisa ho etsa hampe ho feta ba lulang ba le mafolofolo. Leka mekhoa ea ho laola khatello ea kelello, joalo ka boikoetliso ba ho hema ka botebo kapa ho thuisa.

Lekola lithuto tsa Mayo Clinic tse lekang liphekolo tse ncha, litšebetso le liteko e le mokhoa oa ho thibela, ho lemoha, ho phekola kapa ho laola boemo bona. Haeba ho na le monyetla oa hore e ka ‘na eaba u tšoeroe ke lefu la ho koaleha moea ka nakoana borokong, ngaka ea hao e ka ‘na ea khothalletsa thuto ea ho robala bosiu bo le bong.

  • Bohloeki ba boroko. Hobane mokhathala ke e ‘ngoe ea likarolo tsa mantlha tsa fibromyalgia, ho bohlokoa ho fumana boroko bo botle. Ho phaella tabeng ea ho ipha nako e lekaneng ea ho robala, itloaetse mekhoa e metle ea ho robala, e kang ho robala le ho tsoha ka nako e tšoanang letsatsi le leng le le leng le ho fokotsa ho robala motšehare.

Seo u ka se etsang

Pele ho kopano ea hau, u ka ‘na ua batla ho ngola lethathamo le kenyeletsang:

  • Sebaka se ka holimo se letšehali, ho kenyeletsa lehetla, letsoho kapa mohlahare
  • Teko ea cyclic citrullinated peptide

Meriana

Meriana e ka thusa ho fokotsa bohloko ba fibromyalgia le ho ntlafatsa boroko. Likhetho tse tloaelehileng li kenyelletsa:

  • Yoga le tai chi. Mekhoa ena e kopanya ho thuisa, ho tsamaea butle, ho phefumoloha ho tebileng le ho phomola. Ka bobeli li fumanoe li thusa ho laola matšoao a fibromyalgia.

Mphalane 26, 2021

  • Anti-nuclear antibody

Kalafo

Ka kakaretso, phekolo ea fibromyalgia e kenyelletsa mekhoa ea meriana le ea ho itlhokomela. Ho hatisoa ho fokotsa matšoao le ho ntlafatsa bophelo bo botle ka kakaretso. Ha ho kalafo e le ‘ngoe e sebetsang bakeng sa matšoao ohle, empa ho leka mekhoa e fapaneng ea kalafo ho ka ba le phello e akaretsang.

  • Lithethefatsi tse thibelang ho oela. Hangata meriana e etselitsoeng ho phekola lefu la sethoathoa e thusa ho fokotsa mefuta e itseng ea bohloko. Gabapentin (Neurontin) ka linako tse ling e thusa ho fokotsa matšoao a fibromyalgia, athe pregabalin (Lyrica) e ne e le lithethefatsi tsa pele tse amoheloang ke Tsamaiso ea Lijo le Lithethefatsi ho phekola fibromyalgia.
  • Sebaka se kaholimo ho le letona, ho kenyeletsoa mahetla, letsoho kapa mohlahare
  • Acupuncture. Acupuncture ke mokhoa oa Sechaena oa bongaka o thehiloeng ho tsosolosa tekanyo e tloaelehileng ea matla a bophelo ka ho kenya linale tse ntle haholo letlalong ho ea botebong bo fapaneng. Ho ea ka likhopolo tsa Bophirimela tsa acupuncture, linale li baka liphetoho phallong ea mali le maemo a li-neurotransmitters bokong le lesapong la mokokotlo. Liphuputso tse ling li bontša hore ho phekola ka linalete ka linalete ho thusa ho imolla matšoao a fibromyalgia, athe tse ling ha li bontše molemo.

Ho e-na le hoo, ntlha e ka sehloohong e hlokahalang bakeng sa tlhahlobo ea fibromyalgia ke bohloko bo atileng ho pholletsa le ‘mele oa hau bonyane likhoeli tse tharo.

  • Sebaka sa Axial, se kenyeletsang molala, mokokotlo, sefuba kapa mpa
  • Phekolo ea mosebetsi. Setsebi sa mesebetsi ea matsoho se ka u thusa ho etsa liphetoho sebakeng sa hau sa mosebetsi kapa tsela eo u etsang mesebetsi e itseng e tla etsa hore u fokotse khatello ea maikutlo ‘meleng oa hau.
  • Celiac serology

Ho itokisetsa kopano ea hau

Hobane matšoao a mangata a fibromyalgia a tšoana le mafu a mang a fapaneng, u ka bona lingaka tse ‘maloa pele u fumana tlhahlobo. Ngaka ea hau ea lelapa e ka ‘na ea u fetisetsa ho ngaka e sebetsanang ka ho khetheha le ramatiki le maemo a mang a tšoanang (rheumatologist).

  • Sebaka se ka tlase se nepahetseng, ho kenyeletsoa letheka, letheka kapa leoto

Liphekolo

Mefuta e fapaneng ea liphekolo tse fapaneng e ka thusa ho fokotsa phello eo fibromyalgia e nang le eona ‘meleng oa hau le bophelong ba hau. Mehlala e kenyelletsa:

  • Palo e felletseng ea mali
  • Li-antidepressants. Duloxetine (Cymbalta) le milnacipran (Savella) li ka thusa ho kokobetsa bohloko le mokhathala o amanang le fibromyalgia. Ngaka ea hau e ka ‘na ea fana ka amitriptyline kapa cyclobenzaprine e phomolang mesifa ho thusa ho khothalletsa boroko.

Tlhahlobo

Nakong e fetileng, lingaka li ne li hlahloba lintlha tse 18 tse tobileng ’meleng oa motho ho bona hore na ke tse kae tsa tsona tse bohloko ha li hatelloa ka thata. Litaelo tse ncha tse tsoang ho American College of Rheumatology ha li hloke tlhahlobo ea lintlha tse bonolo.

  • Itokise. Boloka mosebetsi oa hau o le boemong bo lekanang. Haeba u etsa ho hongata haholo matsatsing a hau a monate, u ka ba le matsatsi a mangata a mabe. Ho leka-lekana ho bolela ho se feteletse matsatsing a hau a monate, empa ka ho tšoanang ho bolela ho se ipehele meeli kapa ho etsa ho fokolang haholo matsatsing ao matšoao a hlahang.

Tse ‘maloa tsa liphekolo tsena li bonahala li imolla khatello ea maikutlo le ho fokotsa bohloko,’ me tse ling li ntse li amoheloa meriana e tloaelehileng. Empa litloaelo tse ngata li lula li sa netefatsoa hobane ha li so ithutoe ka ho lekaneng.

  • Ho kokobetsa bohloko. Lithethefatsi tse fokotsang bohloko tse kang acetaminophen (Tylenol, tse ling), ibuprofen (Advil, Motrin IB, tse ling) kapa sodium naproxen (Aleve, ba bang) e ka ba molemo. Meriana ea opioid ha e khothalletsoe, hobane e ka lebisa litla-morao tse kholo le ho itšetleha ka eona ‘me e tla mpefatsa bohloko ka nako.
  • Vithamine D

Seo u ka se lebellang ho ngaka ea hau

Ntle le tlhahlobo ea ‘mele, ngaka ea hau e ka’ na ea u botsa hore na u na le bothata ba ho robala le haeba u ‘nile ua ikutloa u tepeletse maikutlo kapa u tšoenyehile. Ho fihlela litekanyetso, o tlameha ho utloa bohloko bonyane libakeng tse ‘nè ho tse hlano:

  • Phekolo ea ‘mele. Setsebi sa ‘mele se ka u ruta boikoetliso bo tla ntlafatsa matla a hau, ho tenyetseha le matla. Boikoetliso bo thehiloeng metsing bo ka thusa haholo.

Fibromyalgia ke eng?

Fibromyalgia e tšoauoa ka bohloko bo atileng le bonolo (sensitivity to touch). Bohloko le bonolo li atisa ho tla le ho tsamaea le ho tsamaea ‘meleng. Matšoao a mang a kenyelletsa mokhathala, ho robala, ho hopola le mathata a maikutlo. Tlhahlobo e ka etsoa ka tlhahlobo e hlokolosi.
Fibromyalgia e atile haholo ho basali, le hoja e ka etsahala ho banna. Hangata e qala ho batho ba baholo ba mahareng, empa e ka hlaha lilemong tsa bocha le botsofaling. U kotsing e kholo ea fibromyalgia haeba u e-na le lefu la ramatiki (bothata ba bophelo bo botle bo amang manonyeletso, mesifa le masapo). Tsena li kenyelletsa lefu la masapo a manonyeletso, lupus, ramatiki ea ramatiki, kapa ankylosing spondylitis. Fibromyalgia ha e senye manonyeletso kapa mesifa. Bakuli ba bang le bona ba ka ba le:

  • Ho tepella maikutlo kapa ho tšoenyeha
  • Migraine kapa hlooho ea tsitsipano
  • Mathata a tšilo ea lijo: lefu le halefisang la mala (leo hangata le bitsoang IBS) kapa lefu la reflux la gastroesophageal (hangata le bitsoa GERD)
  • Senya se tenehang kapa se sebetsang hofeta tekanyo
  • Bohloko ba pelvic
  • Temporomandibular disorder — eo hangata e bitsoang TMJ (sete sa matšoao a kenyeletsang bohloko ba sefahleho kapa mohlahare, ho penya mohlahare, le ho lla litsebeng)

Fibromyalgia e bakoa ke’ng?

Lisosa tsa fibromyalgia ha li hlake. Li ka fapana ho batho ba fapaneng. Lipatlisiso tsa morao-rao li fana ka maikutlo a ho ameha ha tsamaiso ea methapo, haholo-holo tsamaiso ea methapo e bohareng (boko le mokokotlo oa mokokotlo). Fibromyalgia ha e tsoe ho autoimmune, ho ruruha, manonyeletso kapa lefu la mesifa. Fibromyalgia e ka ama malapa. Mohlomong ho na le liphatsa tsa lefutso tse ka etsang hore batho ba be le monyetla oa ho fumana fibromyalgia le mathata a mang a bophelo a ka hlahang ka eona. Leha ho le joalo, liphatsa tsa lefutso feela ha li bake fibromyalgia. Hangata ho na le ntho e ‘ngoe e bakang fibromyalgia. E ka ‘na ea e-ba mathata a mokokotlo, ramatiki, kotsi, kapa mofuta o mong oa khatello ea kelello ‘meleng. Khatello ea maikutlo le eona e ka baka lefu lena. Phello ke phetoho tseleng eo ‘mele o “buang” le lesapo la mokokotlo le boko. Litekanyo tsa lik’hemik’hale tsa boko le liprotheine li ka fetoha. Haufinyane tjena, Fibromyalgia e ‘nile ea hlalosoa e le Central Pain Amplification disorder, e bolelang hore molumo oa maikutlo a bohloko bokong o phahame haholo. Le hoja Fibromyalgia e ka ama boleng ba bophelo, e ntse e nkoa e le kotsi ea bongaka. Ha e bake lefu la pelo, stroke, kankere, kholofalo ea ’mele, kapa tahlehelo ea bophelo.

Fibromyalgia e fumanoa joang?

Ngaka e tla belaella fibromyalgia ho latela matšoao a hau. Lingaka li ka ‘na tsa hloka hore u be le kutloelo-bohloko ho khatello kapa lintlha tse bonolo ho palo e itseng ea matheba a itseng pele u re u na le fibromyalgia, empa ha ho hlokahale hore u etse tlhahlobo (sheba Lebokose). Tlhahlobo ea ‘mele e ka thusa ho lemoha bonolo le ho qoba lisosa tse ling tsa bohloko ba mesifa. Ha ho litlhahlobo tsa tlhahlobo (tse kang X-ray kapa liteko tsa mali) bakeng sa bothata bona. Leha ho le joalo, u ka ‘na ua hloka liteko ho thibela bothata bo bong ba bophelo bo ka ferekanngoang le fibromyalgia. Hobane bohloko bo atileng ba ‘mele ke tšobotsi e ka sehloohong ea fibromyalgia, bafani ba tlhokomelo ea bophelo bo botle ba tla u botsa hore u hlalose bohloko ba hau. Sena se ka thusa ho tseba phapang lipakeng tsa fibromyalgia le mafu a mang a nang le matšoao a tšoanang. Maemo a mang a kang hypothyroidism (lefu la qoqotho le sa sebetseng hantle) le polymyalgia rheumatica ka linako tse ling li etsisa fibromyalgia. Liteko tsa mali li ka tseba hore na u na le a mang a mathata ana. Ka linako tse ling, fibromyalgia e ferekanngoa le ramatiki ea lefuba kapa lupus. Empa, hape, ho na le phapang matšoao, liphuputso tsa ‘mele le liteko tsa mali tse tla thusa mofani oa hao oa tlhokomelo ea bophelo ho lemoha mathata ana a bophelo bo botle. Ho fapana le fibromyalgia, mafu ana a ramatiki a baka ho ruruha manonyeletso le lisele.

Lintlha tse Hlokahalang bakeng sa Tlhahlobo ea Fibromyalgia
1. Bohloko le matšoao a bekeng e fetileng, ho itšetlehile ka palo ea libaka tse bohloko tse tsoang likarolong tsa 19 tsa ‘mele hammoho le boemo ba ho teba ha matšoao ana:
a. Mokhathala
b. Ho tsoha ho sa khatholohe
c. Mathata a kelello (a ho hopola kapa a ho nahana)Mmoho le palo ea matšoao a mang a akaretsang
2. Matšoao a tšoarellang bonyane likhoeli tse tharo boemong bo tšoanang
3. Ha ho bothata bo bong ba bophelo bo ka hlalosang bohloko le matšoao a mang

Mohloli: American College of Rheumatology, 2010

Fibromyalgia e Tšoaroa Joang?

Ha ho na pheko ea fibromyalgia. Leha ho le joalo, matšoao a ka phekoloa ka mekhoa ea phekolo e sa sebeliseng lithethefatsi le meriana. Hangata liphello tse molemo ka ho fetisisa li finyelloa ka ho sebelisa mefuta e mengata ea phekolo. Meriana e sa Sebelisang Lithethefatsi: Batho ba nang le fibromyalgia ba lokela ho sebelisa phekolo e sa sebeliseng lithethefatsi hammoho le meriana leha e le efe eo lingaka tsa bona li e khothalletsang. Lipatlisiso li bontša hore phekolo e sebetsang ka ho fetisisa bakeng sa fibromyalgia ke boikoetliso ba ‘mele. Boikoetliso ba ‘mele bo lokela ho sebelisoa ho phaella ho phekolo leha e le efe ea lithethefatsi. Bakuli ba rua molemo haholo ka ho ikoetlisa kamehla. Liphekolo tse ling tse thehiloeng ‘meleng, ho kenyelletsa Tai Chi le yoga, li ka nolofatsa matšoao a fibromyalgia. Le hoja u ka ‘na ua utloa bohloko, boikoetliso bo fokolang ba’ mele bo ke ke ba e-ba kotsi. Tlhahlobo ea kelello ea boitšoaro ke mofuta oa phekolo e lebisitsoeng ho utloisisa hore na mehopolo le boitšoaro li ama bohloko le matšoao a mang. CBT le liphekolo tse amanang le tsona, tse kang ho ela hloko, li ka thusa bakuli ho ithuta litsebo tsa ho fokotsa matšoao tse fokotsang bohloko. Ho ba le kelello ke mokhoa oa ho thuisa oo e seng oa moea o holisang tlhokomeliso ea nako ea hajoale. Ho fokotsa khatello ea kelello ho thehiloe ho ntlafatsa haholo matšoao a fibromyalgia. Liphekolo tse ling tse tlatselletsang le tse ling (tseo ka linako tse ling li bitsoang CAM kapa moriana o kopanyang), joalo ka acupuncture, chiropractic le massage therapy, li ka thusa ho laola matšoao a fibromyalgia. Leha ho le joalo, tse ngata tsa liphekolo tsena ha lia hlahlojoa hantle ho bakuli ba nang le fibromyalgia. Ho bohlokoa ho sebetsana le maemo a kotsi le lintho tse bakang fibromyalgia ho kenyelletsa mathata a boroko, joalo ka ho koaleha moea ka nakoana borokong, le mathata a maikutlo a kang khatello ea maikutlo, matšoenyeho, lefu la ho tšoha le ho tepella maikutlong. Sena se ka hloka hore litsebi tse ling li kenye letsoho joalo ka Ngaka ea Boroko, Ngaka ea kelello, le ngaka. Meriana: Tsamaiso ea Lijo le Lithethefatsi ea US e amohetse meriana e meraro bakeng sa phekolo ea fibromyalgia. Li kenyelletsa lithethefatsi tse peli tse fetolang lik’hemik’hale tse ling tsa boko (serotonin le norepinephrine) tse thusang ho laola maemo a bohloko: duloxetine (Cymbalta) le milnacipran (Savella). Lithethefatsi tsa khale tse amang lik’hemik’hale tse tšoanang tsa boko le tsona li ka sebelisoa ho phekola fibromyalgia. Tsena li kenyelletsa amitriptyline (Elavil) le cyclobenzaprine (Flexeril). Lithethefatsi tse ling tse thibelang ho tepella maikutlo li ka thusa bakuli ba bang. Litla-morao li fapana ho ea ka lithethefatsi. Botsa ngaka ea hau ka likotsi le melemo ea meriana ea hau. Setlhare se seng se lumelletsoeng bakeng sa fibromyalgia ke pregabalin (Lyrica). Pregabalin le sethethefatsi se seng, gabapentin (Neurontin), li sebetsa ka ho thibela tšebetso e feteletseng ea lisele tsa methapo tse amehang phetisong ea bohloko. Meriana ena e ka baka ho tsekela, ho otsela, ho ruruha le boima ba ‘mele. Ho khothaletsoa ka matla ho qoba meriana ea narcotic ea opioid bakeng sa ho phekola fibromyalgia. Lebaka la sena ke hore bopaki ba lipatlisiso bo bontša hore lithethefatsi tsena ha li na thuso ho batho ba bangata ba nang le fibromyalgia, ‘me li tla baka kutloisiso e kholo ea bohloko kapa ho etsa hore bohloko bo tsoele pele. Tramadol (Ultram) e ka sebelisoa ho phekola bohloko ba fibromyalgia haeba tšebeliso ea nakoana ea lithethefatsi tsa opioid e hlokahala. Meriana e rekisoang e kang acetaminophen (Tylenol) kapa lithethefatsi tse thibelang ho ruruha (tseo hangata li bitsoang NSAIDs) tse kang ibuprofen (Advil, Motrin) kapa naproxen (Aleve, Anaprox) ha li sebetse bakeng sa bohloko ba fibromyalgia. Leha ho le joalo, meriana ena e ka ba molemo ho alafa lintho tse bakang bohloko ba fibromyalgia. Ka hona, li na le thuso haholo ho batho ba nang le lisosa tse ling tsa bohloko bo kang ramatiki ho phaella ho fibromyalgia. Bakeng sa mathata a boroko, meriana e meng e phekolang bohloko le eona e ntlafatsa boroko. Tsena li kenyelletsa cyclobenzaprine (Flexeril), amitriptyline (Elavil), gabapentin (Neurontin) kapa pregabalin (Lyrica). Ha ho khothalletsoe hore bakuli ba nang le fibromyalgia ba noe meriana ea boroko e kang zolpidem (Ambien) kapa meriana ea benzodiazepine.

Ho phela le Fibromyalgia

Leha ho na le likhetho tse ngata tsa kalafo, ho itlhokomela ha mokuli ho bohlokoa ho ntlafatsa matšoao le ts’ebetso ea letsatsi le letsatsi. Hammoho le phekolo ea meriana, mekhoa e metle ea bophelo bo botle e ka fokotsa bohloko, ea eketsa boleng ba boroko, ea fokotsa mokhathala le ho u thusa ho sebetsana hantle le fibromyalgia. Ka phekolo e nepahetseng le ho itlhokomela, u ka ntlafala ‘me ua phela bophelo bo tloaelehileng. Litlhahiso tse ling tsa ho itlhokomela tsa ho phela le fibromyalgia ke tsena:

  • Iphe nako ea ho phomola letsatsi ka leng. Boikoetliso ba ho hema ka botebo le ho thuisa ho tla thusa ho fokotsa khatello ea maikutlo e ka tlisang matšoao.
  • Beha mokhoa o tloaelehileng oa ho robala. Ho robala le ho tsoha ka nako e tšoanang letsatsi ka leng. Ho robala ka ho lekaneng ho etsa hore ‘mele oa hao o itokise, ‘meleng le kelellong. Hape, qoba ho robala motšehare le ho fokotsa ho noa caffeine, e ka sitisang boroko. Nicotine ke ntho e susumetsang, kahoo bakuli ba fibromyalgia ba nang le mathata a ho robala ba lokela ho khaotsa ho tsuba.
  • Ikwetlise hangata. Ena ke karolo ea bohlokoa haholo ea phekolo ea fibromyalgia. Le hoja ho le thata qalong, ho ikoetlisa kamehla hangata ho fokotsa matšoao a bohloko le mokhathala. Bakuli ba lokela ho latela maele a reng, “Qala tlase, tsamaea butle.” Butle-butle eketsa boikoetliso ba letsatsi le letsatsi kemisong ea hau. Ka mohlala, nka litepisi ho e-na le lifti, kapa u emise hole le lebenkele. Ha matšoao a hau a fokotseha ka kalafo ea lithethefatsi, qala ho eketsa ts’ebetso ea hau. Eketsa ka boikoetliso bo bong ba ho tsamaea, ho sesa, metsi a aerobics le/kapa ho ikotlolla, ‘me u qale ho etsa lintho tseo u khaolitseng ho li etsa ka lebaka la bohloko ba hau le matšoao a mang. Ho nka nako ho etsa kemiso e phutholohileng. Tsamaea feela, lula u le mafolofolo ‘me u se ke ua tela!
  • Ithute. Mekhatlo e tsebahalang naheng eohle joalo ka Arthritis Foundation le National Fibromyalgia Association ke lisebelisoa tse ntle bakeng sa tlhaiso-leseling. Abelana lintlha tsena le ba lelapa, metsoalle le basebetsi-‘moho.
  • Sheba pele, eseng morao. Tsepamisa maikutlo ho seo u lokelang ho se etsa hore u fole, eseng se bakileng boloetse ba hao.

Karolo ea Ngaka ea Rheumatologist

Fibromyalgia ha se mofuta oa ramatiki (lefu la manonyeletso). Ha e bake ho ruruha kapa ho senya manonyeletso, mesifa kapa lisele tse ling. Leha ho le joalo, hobane fibromyalgia e ka baka bohloko bo sa foleng le mokhathala o tšoanang le ramatiki, batho ba bang ba ka ‘na ba u eletsa hore u bone ngaka ea ramatiki. Ka lebaka leo, hangata setsebi sa ramatiki se lemoha lefu lena (le ho laola mafu a ramatiki). Bakeng sa tlhokomelo ea nako e telele, ha ho hlokahale hore u tsamaee le rheumatologist. Ngaka ea hau ea mantlha ea tlhokomelo e ka fana ka tlhokomelo le kalafo tse ling kaofela tsa fibromyalgia tseo u li hlokang.

Tlhahisoleseling e ‘Ngoe

American College of Rheumatology e hlophisitse lethathamo lena ho u fa sebaka sa ho qala lipatlisiso tsa hau tse ling. ACR ha e khothaletse kapa ha e boloke liwebsaete tsena ebile ha e ikarabelle bakeng sa tlhahisoleseling efe kapa efe kapa likopo tse fanoeng ho tsona. Kamehla ho molemo ho bua le rheumatologist ea hau bakeng sa boitsebiso bo eketsehileng le pele u etsa liqeto leha e le life mabapi le tlhokomelo ea hau.

    • Setsi sa Naha sa Ramatiki le Mafu a Musculoskeletal le Letlalo
    • Mokhatlo oa Sechaba oa Fibromyalgia

  • Mokhatlo oa American Fibromyalgia Syndrome Association, Inc.

E ntlafalitsoe ka Tšitoe 2021 ke American College of Rheumatology Committee on Communications and Marketing. Boitsebiso bona bo fanoa bakeng sa thuto e akaretsang feela. Batho ka bomong ba lokela ho buisana le mofani oa tlhokomelo ea bophelo ea tšoanelehang bakeng sa keletso ea litsebi tsa bongaka, tlhahlobo le phekolo ea boemo ba bongaka kapa bophelo bo botle. Liphekolo tse tlatselletsang le tse Kopanetsoeng tsa bongaka. Batho ba bang ba batla mekhoa ea phekolo e kang acupuncture, massage le hypnosis, empa tse ngata tsa tsona ha lia hlahlojoa hantle ho batho ba nang le fibromyalgia. Pele u sebelisa mekhoa ena ea phekolo, buisana le ngaka ea hau ka mekhoa e molemohali bakeng sa hau. U lokela ho qala ho ikoetlisa ka tekanyo e tlaase ‘me butle-butle u eketsehe ha nako e ntse e feta. Mesebetsi ea aerobic e nang le tšusumetso e fokolang—e kang ho tsamaea, ho palama baesekele, ho sesa le boikoetliso ba metsing—e thusa haholo-holo. Liketso tse amang kelello le ‘mele, tse kang yoga le tai chi, li boetse li thusa. Litsebi tsa ‘mele kapa litsebi tsa boikoetliso ba’ mele li ka fana ka lenaneo la boikoetliso le ho fana ka tšehetso e tsoelang pele. E hlahlobiloe Qetello: Etela setsebi sa bophelo bo botle ba kelello haeba mathata a maikutlo a hlaha. Lipatlisiso li bontšitse hore mofuta oa phekolo o bitsoang cognitive behavioral therapy, o rutang tsebo ea ho laola bohloko hamolemo, o ka thusa.

    • Lingaka tsa ramatiki, tse sebetsanang ka ho khetheha le ramatiki le mafu a mang a masapo, manonyeletso le mesifa. Fibromyalgia ha se mofuta oa ramatiki, leha e le hore e senya masapo, manonyeletso kapa mesifa, empa litsebi tsa ramatiki hangata lia e phekola hobane matšoao a tšoana le a ramatiki.

Ho Loantša Mokhathala

Phekolo ea Fibromyalgia

  • Ho robala le ho tsoha ka nako e tšoanang letsatsi le letsatsi.
  • Litsebi tsa boroko, tse sebetsanang le mathata a amanang le boroko, mathata a ho robala le bophelo bo botle ba boroko.

Ithute ka hohle kamoo u ka khonang ka fibromyalgia, ‘me u ikopanye le sehlopha sa tšehetso sa inthaneteng kapa sa motho ka mong se kenyeletsang ba bang ba sebetsanang le eona. Ho ba le marang-rang a tšehetso ho ka u thusa ho laola linako tse thata.

    • Bafani ba tlhokomelo ea bophelo ba mantlha, ho kenyeletsoa lingaka tsa malapa, li-internists, kapa lingaka tsa bana, tse hokahanyang tlhokomelo lipakeng tsa bafani ba bophelo bo fapaneng le ho phekola mathata a mang ha a hlaha.
    • Litsebi tsa boikoetliso ba ‘mele, tse koetliselitsoeng ho utloisisa karabelo ea ‘mele mosebetsing oa’ mele.

Khutlela Holimo Ho ba le fibromyalgia ho ka ama haholo boleng ba bophelo ba hau le bokhoni ba hau ba ho nka karolo mesebetsing ea letsatsi le letsatsi. Ho na le lintho tseo u ka li etsang ho u thusa ho phela le fibromyalgia, ho kenyelletsa: Litsebi tse ling tsa tlhokomelo ea bophelo tse ka ‘nang tsa ameha tlhokomelong ea hau li kenyelletsa: Ngaka ea hau e ka ‘na ea u laela liteko tsa laboratori kapa litšoantšo ho thusa ho thibela maloetse le maemo a mang.

Ho ikoetlisa

  • Qoba lintho tse hlasimollang tse kang caffeine le nikotine, ’me u fokotse ho noa joala.

Ha ho na pheko ea fibromyalgia, kahoo kalafo e shebana le ho imolla matšoao. Morero oa hau oa phekolo o ka ‘na oa kenyelletsa motsoako oa phekolo ea kelello le boitšoaro, meriana, le mekhoa ea ho itlhokomela, e kang boikoetliso ba’ mele le mekhoa e meng ea phekolo e kang yoga kapa tai chi.

  • Litsebi tsa bophelo bo botle ba kelello, tse thusang batho ho sebetsana ka katleho le mathata ka lapeng le mosebetsing a ka ’nang a bakoa ke maemo a bona a bophelo. Moeletsi ea koetliselitsoeng kalafo ea boits’oaro ba kelello a ka u thusa ho ithuta litsebo le mekhoa ea ho laola bohloko.

Tlhahlobo ea Fibromyalgia

Ho ka ‘na ha hlokahala hore u leke metsoako e fapaneng ea lithethefatsi le litekanyetso pele u fumana phomolo matšoao,’ me hangata ntlafatso e etsahala butle-butle.

Ho Ithuta le ho Fumana Tšehetso

Kakaretso, Matšoao, & Lisosa

  • Itebele motšeare. U ka ‘na ua se ke ua khona ho etsa lintho tsohle tseo u kileng ua li etsa, kapa ho se khone ho etsa ka nako e lekanang. Leka hore u se ke ua sebelisa matla a hao kaofela letsatsi le leng le le leng, hobane ho etsa lintho tse ngata haholo ho ka mpefatsa matšoao a hao.

Ho ikoetlisa ke mokhoa o ka sehloohong oa phekolo ea fibromyalgia. Le hoja bohloko le mokhathala li ka ’na tsa etsa hore boikoetliso bo be boima, ke habohlokoa hore u be mafolo-folo ’meleng ka hohle kamoo u ka khonang. Lipatlisiso li bontša hore boikoetliso ba kamehla ke e ‘ngoe ea litsela tse molemo ka ho fetisisa tsa ho loantša fibromyalgia, esita le maemo a itekanetseng a thusa. Ho ikoetlisa ka aerobic ho ka boela ha ntlafatsa boroko le ho fokotsa ho tšoenyeha le ho tepella maikutlong. TLHOKOMELO, PHEKO, LE MEHATO EO U KA E NTSANG

  • Lingaka tsa ‘mele, tse ntlafatsang boleng ba bophelo ka boikoetliso bo behiloeng, tlhokomelo ea matsoho, le thuto ea mokuli.
  • Li-analgesics (litlhare tse kokobetsang bohloko). Tsena li ka sebelisoa ho batho ba hlokang ho imolla bohloko bo eketsehileng. Meriana e thibelang ho ruruha hangata ha e sebetse hobane fibromyalgia ha e bake ho ruruha ha lisele, empa e ka thusa ka maemo a mang a bohloko a ka bang teng le fibromyalgia.

Tlhahlobo, Phekolo, & Mehato eo U ka e Nkang

  • Etsa tlhahlobo ea ‘mele. Ngaka ea hau e tla hlahloba manonyeletso a hau ho bona hore na u ka ba le boemo bo bong, joalo ka ramatiki ea ramatiki kapa systemic lupus erythematosus.
    • Ho ikoetlisa.

Ke Mang ea Phekola Fibromyalgia?

  • Boloka kamore ea hau ea ho robala e phutholohile. Leka ho boloka kamore ea hau e le lefifi, e khutsitse ebile e bata.

Kena le teko ea Clinical

Liphekolo tsa kelello tsa boitšoaro. Mofuta oa phekolo o bitsoang cognitive behavioral therapy, o ikemiselitseng ho fetola tsela eo u nahanang ka bohloko ka eona, e ka ba molemo, haholo-holo ha e kopantsoe le mefuta e meng ea phekolo. Mofuta ona oa phekolo e ka ba motho ka mong kapa ka lihlopha tse nang le setsebi. Mefuta e meng ea tlhabollo ea kelello le eona e ka thusa.

Sheba/Khoasolla/Odara Likhatiso

    • Beha bethe ea hau bakeng sa ho robala. Ho shebella TV, ho bala, kapa ho sebelisa laptop kapa mohala betheng ho ka etsa hore u lule u falimehile.
    • Meriana e thibelang lefu la sethoathoa. Meriana ena e ka fokotsa bohloko le ho ntlafatsa boroko. Li sebetsa ka ho kena-kenana le phetiso ea matšoao a bohloko bokong.

Lintlha tse ling

    • Fokotsa moea pele u robala. Qoba ho sebetsa kapa ho ikoetlisa haufi le ho robala. Leka lintho tse ling tse khathollang tse u lokisetsang ho robala, tse kang ho mamela ’mino o monate, ho thuisa kapa ho hlapa ka mofuthu.
      • Etsa sebaka sa ho robala se khathollang ‘me u thehe mokhoa oa ho robala.

Meriana. Meriana e mengata e ka thusa ho kokobetsa bohloko le ho ntlafatsa boroko. U ka fuoa mefuta e fetang e le ‘ngoe ea meriana ka nako e le’ ngoe. Lingaka li ka etsa se latelang ho hlahloba fibromyalgia: Ho khathala ho sa feleng ke le leng la matšoao a tšoenyang ka ho fetisisa a fibromyalgia. Mekhoa e latelang e ka u thusa ho robala hantle le ho ikutloa u phomotse haholoanyane. Etsa bonnete ba hore u buisana le ngaka ea hau pele u qala mokhoa oa ho ikoetlisa.

Ho Phela le Fibromyalgia

  • Litsebi tsa ho laola bohloko, tse koetliselitsoeng ho hlahloba le ho phekola bohloko.

Lintlha Tse Amanang

    • Li-antidepressants. Lithethefatsi tse phekolang ho tepella maikutlo li ka boela tsa sebetsa bakeng sa fibromyalgia le haeba u sa tepella maikutlo. Lingaka li ka fana ka e ‘ngoe ea lihlopha tse ngata tsa li-antidepressants.

Kalafo ea Fibromyalgia hangata e hloka mokhoa oa sehlopha, empa haholo-holo e phekoloa ka:

        • Nka nalane ea hau ea bongaka. Ngaka ea hau e ka ‘na ea botsa ka sebaka, ho teba, le nako ea bohloko, le hore na u kile ua ba le mokhathala o matla kapa mathata a kelello, a kang pherekano kapa mathata a ho hopola. Ba ka boela ba botsa hore na u na le maemo a mang, hobane batho ba bang ba nang le fibromyalgia ba na le mafu a mang ka nako e le ‘ngoe.
        • Ho ithuta le ho fumana tšehetso.

Fibromyalgia e fumanoa e thehiloe haholo-holo ho ba le bohloko hohle ‘meleng, hammoho le matšoao a mang. Hona joale, ha ho na laboratori e khethehileng kapa liteko tsa litšoantšo bakeng sa fibromyalgia. Matšoao a ka sehloohong-bohloko le mokhathala-a arolelanoa le maemo a mang a mangata, kahoo lingaka li leka ho laola lisosa tse ling tsa matšoao a hau.

        • Ho loantša mokhathala.
        • Bohloko bo atileng. Bohloko bo amanang le fibromyalgia hangata bo hlalosoa e le bohloko bo sa foleng bo sa feleng bo nkileng bonyane likhoeli tse tharo. E le hore ho nkoe e le ntho e atileng, bohloko bo tlameha ho etsahala mahlakoreng a mabeli a ‘mele oa hao le ka holimo le ka tlas’a letheka la hao.

Matšoao

Matšoao a mantlha a fibromyalgia a kenyelletsa:

        • Mokhathala. Batho ba nang le fibromyalgia hangata ba tsoha ba khathetse, le hoja ba tlaleha ho robala nako e telele. Boroko bo atisa ho sitisoa ke bohloko, ‘me bakuli ba bangata ba nang le fibromyalgia ba na le mathata a mang a ho robala, a kang lefu la maoto a sa tsitsang le ho koaleha moea ha boroko.
        • Tšoaetso. Mafu a mang a bonahala a baka kapa a mpefatsa fibromyalgia.
        • Fibromyalgia. Litsi tsa Taolo le Thibelo ea Mafu. https://www.cdc.gov/arthritis/basics/fibromyalgia.htm. E fihletsoe ka Nov. 6, 2019.
        • Wolfe F, le ba bang. Liphetoho tsa 2016 ho mekhoa ea ho hlahloba fibromyalgia ea 2010/2011. Liseminara tsa Ramatiki le Rheumatism. 2016; doi:10.1016/j.semarthrit.2016.08.012.
        • Mohabbat AB (maikutlo a litsebi). Mayo Clinic. La 24 Phato, 2020.
        • Matšoao a postural tachycardia
        • Histori ea lelapa. U ka ba le monyetla oa ho ba le fibromyalgia haeba motsoali kapa ngoan’eno le eena a e-na le boemo bona.
        • Interstitial cystitis kapa lefu le bohloko la senya
        • Barbara Woodward Lips Setsi sa Thuto ea Bakuli. Fibromyalgia: Tsela ea ho phela hantle. Rochester, Minn.: Motheo oa Mayo oa Thuto ea Bongaka le Lipatlisiso; 2015.
        • Liphatsa tsa lefutso. Hobane fibromyalgia e atisa ho sebetsa malapeng, ho ka ‘na ha e-ba le liphetoho tse itseng tsa lefutso tse ka etsang hore u be kotsing ea ho ba le bothata.
        • Thobalano ya hao. Fibromyalgia e fumanoa hangata ho basali ho feta ho banna.

Kakaretso

Fibromyalgia ke lefu le khetholloang ke bohloko bo atileng ba mesifa le masapo bo tsamaeang le mokhathala, boroko, mohopolo le maikutlo. Bafuputsi ba lumela hore fibromyalgia e holisa maikutlo a bohloko ka ho ama tsela eo boko le mokokotlo oa mokokotlo li sebetsang ka eona matšoao a bohloko le a sa utloiseng bohloko.

        • Matšoenyeho
        • Migraine le mefuta e meng ea hlooho

Le hoja ho se na pheko bakeng sa fibromyalgia, mefuta e fapaneng ea meriana e ka thusa ho laola matšoao. Boikoetliso, boikhathollo le mehato ea ho fokotsa khatello ea maikutlo le tsona li ka thusa.

        • Goldenberg DL. Kalafo ea fibromyalgia ho batho ba baholo e sa arabeleng litlhare tsa pele. https://www.uptodate.com/contents/search. E fihletsoe ka Nov. 6, 2019.
        • Chronic fatigue syndrome
        • Ferri FF. Fibromyalgia. Ho: Ferri’s Clinical Advisor 2020. Elsevier; 2020. https://www.clinicalkey.com. E fihletsoe ka Nov. 6, 2019.
        • Mathata a kopantsoeng a temporomandibular

Mathata

Bohloko, mokhathala, le boleng bo bobe ba boroko bo amanang le fibromyalgia bo ka sitisa bokhoni ba hau ba ho sebetsa lapeng kapa mosebetsing. Ho tsieleha ha ho sebetsana le boemo boo hangata bo sa utloisisoeng hantle ho ka boela ha fella ka ho tepella maikutlong le matšoenyeho a amanang le bophelo bo botle.

        • Fibromyalgia: Ka botebo. Setsi sa Sechaba sa Bophelo bo Tlatsetsang le bo Kopanetsoeng. https://nccih.nih.gov/health/pain/fibromyalgia.htm. E fihlile ho Nov. 7, 2019.

Fibromyalgia hangata e amana le maemo a mang, a kang:

Lintho tse ka bakang kotsi

Lintlha tsa kotsi bakeng sa fibromyalgia li kenyelletsa: Basali ba na le menyetla e mengata ea ho ba le fibromyalgia ho feta banna. Batho ba bangata ba nang le fibromyalgia le bona ba na le hlooho ea tsitsipano, mathata a temporomandibular joint (TMJ), lefu la mala a halefisang, ho tšoenyeha le ho tepella maikutlong.

        • Goldenberg DL. Lipontšo tsa meriana le ho hlahlojoa ha fibromyalgia ho batho ba baholo. https://www.uptodate.com/contents/search. E fihletsoe ka Nov. 5, 2019.

Ho feta moo, li-receptors tsa boko li bonahala li hlahisa mofuta oa mohopolo oa bohloko ‘me li matlafatsoa, ​​​​ho bolelang hore li ka itšoara ka mokhoa o feteletseng ho matšoao a bohloko le a sa utloiseng bohloko.

        • Mathata a mang. Haeba u na le lefu la masapo a manonyeletso, ramatiki ea ramatiki kapa lupus, u ka ba le monyetla oa ho ba le fibromyalgia.
        • Mathata a kelello. Letšoao leo hangata le bitsoang “fibro fog” le sitisa bokhoni ba ho tsepamisa maikutlo, ho ela hloko le ho tsepamisa maikutlo mesebetsing ea kelello.

Lisosa

Bafuputsi ba bangata ba lumela hore ho tsosoa ha methapo khafetsa ho etsa hore boko le mokokotlo oa batho ba nang le fibromyalgia li fetohe. Phetoho ena e kenyelletsa keketseho e sa tloaelehang ea litekanyetso tsa lik’hemik’hale tse itseng bokong tse bontšang bohloko.

        • Irritable bowel syndrome
        • Diketsahalo tsa mmele kapa tsa maikutlo. Fibromyalgia ka linako tse ling e ka bakoa ke ketsahalo ea ‘mele, e kang kotsi ea koloi. Khatello ea nako e telele ea kelello le eona e ka baka boemo boo.
        • BotsaMayoExpert. Fibromyalgia. Rochester, Minn.: Motheo oa Mayo oa Thuto ea Bongaka le Lipatlisiso; 2017.

Matšoao a atisa ho qala ka mor’a ketsahalo, e kang ho sithabela ‘meleng, ho buuoa, tšoaetso kapa khatello ea kelello e kholo. Maemong a mang, butle-butle matšoao a bokellana ha nako e ntse e ea ho se na ketsahalo e le ‘ngoe e qalang.

        • Harte SE, et al. The neurobiology of central sensitization. Journal of Applied Biobehavioral Research. 2018; doi:10.1111/jabr.12137.
        • Clauw DJ, le al. Fibromyalgia le maemo a amanang le ona. Litaba tsa Mayo Clinic. 2015;90:680.
        • Fibromyalgia. Setsi sa Naha sa Ramatiki le Mafu a Musculoskeletal le Letlalo. http://www.niams.nih.gov/Health_Info/Fibromyalgia/default.asp. E fihletsoe ka Nov. 6, 2019.

Mohlomong ho na le mabaka a mangata a lebisang liphetohong tsena, ho kenyelletsa:

        • Goldman L, et al., ed. Fibromyalgia, chronic fatigue syndrome le bohloko ba myofascial. Ka: Meriana ea Goldman-Cecil. 26th ed. Elsevier; 2020. https://www.clinicalkey.com. E fihletsoe ka Nov. 6, 2019.


Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *