Sengoliloeng sena, u tla fumana lethathamo le pharaletseng la lintlha le lipotso tse tla u thusa ha u sekaseka filimi.
Litšobotsi
Lifilimi li tšoana le tsa lipale kapa lipale tse khutšoane ka hore li pheta pale. Li kenyelletsa mefuta e tšoanang: ea lerato, ea nalane, ea lefokisi, e tsosang takatso, ea boithabiso, e tšosang, le tšōmo ea mahlale. Leha ho le joalo, lifilimi li kanna tsa kenyelletsa lihlopha tse nyane joalo ka liketso, metlae, tlokotsi, linaha tsa bophirima le ntoa. Mekhoa eo u e sebelisang ho hlahlobisisa filimi e amana haufi-ufi le e sebelisoang ho hlahlobisisa lingoliloeng; Leha ho le joalo, lifilimi ke tsa multimedia. Ke mecha ea phatlalatso e etselitsoeng bashebelli. Lifilimi li nka taolo ea litho tse ngata tsa kutlo ho hlahisa maikutlo le ho theha maemo le maikutlo a khethehileng. Mmoho le dielemente tsa dingolwa tse kang poloto, tlhophiso, baphetwa, sebopeho, le thitokgang, tse bopang sengolwa kapa sekirini, ho na le dithekeniki tse ngata tse fapaneng tsa filimi tse sebediswang ho pheta pale kapa pale. Ho hlokomeloa molumo, ‘mino, mabone, li-angles tsa khamera le ho hlophisa. Ke habohlokoa ho tsepamisa maikutlo tabeng ea hore na likarolo tsohle li sebelisoa hammoho joang ho etsa filimi e ntle. Joalo ka tlhahlobo ea lipale, tlhahlobo ea lifilimi e kanna ea bonahala e le mosebetsi o moholohali. Ha ho khonehe ho sheba karolo e ‘ngoe le e’ ngoe ea filimi kapa buka, kahoo fokotsa maikutlo a hau ‘me u khethe lintho tse’ maloa tseo u ka tsepamisang maikutlo ho tsona. Hangata ke khopolo e ntle ho ba le thesis e hlakileng eo u ka qalang ho eona, e le hore u qobe ho sithabetsoa ke lintho tse ngata tseo u ka li bonang. Ho na le mefuta e fapaneng ea tlhahlobo ea lifilimi. Tlhahlobo ea semiotic e ithuta matšoao le litšoantšo tse sebelisoang filiming le hore na ho finyelloa eng ka ho sebelisa lisebelisoa tsena. Tshekatsheko ya taodišo e lekola dielemente tša kanegelo bjalo ka thulaganyo ya taodišo, moanegwa le thulaganyo. Tlhahlobo ea setso kapa nalane e hlahloba kamano ea filimi le setso, nalane kapa sechaba. Qetellong, re na le tlhahlobo ea mise-en-scène, moo ho tsepamisitsoeng maikutlo a hore na filimi e etsoa joang: e ithuta li-angles tsa khamera, lipapali, moralo oa sete, liaparo joalo-joalo U se ke ua tšoenyeha ka ho khetha mofuta o le mong oa tlhahlobo ho ngola: e tlwaelehileng hore tshekatsheko e be motswako wa e meng kapa mefuta ena kaofela ya tshekatsheko. Ka tlase u tla fumana lethathamo la lintlha tse ka ithutoang tlhahlobong ea lifilimi.
Likahare tsa lifilimi
Lintlha tsa filimi:
- sehlooho sa filimi
- selemo sa tlhahiso
- bochaba
- mabitso a batšoantšisi
- lebitso la motsamaisi
Mofuta:
- Filimi ke ea mofuta ofe oa mantlha – oa lerato, oa nalane, oa lefokisi, o hlasimollang, oa papali, o tšosang, kapa oa tšōmo ea mahlale?
- Filimi ke ea sehlopha sefe se senyenyane – ketso, metlae, litlokotsi, ntoa kapa linaha tsa bophirima?
Tlhophiso:
- Boemo bo bolela moo pale e etsahalang le neng. Na pale ee e etsahala nakong ea joale, nakong e fetileng kapa nakong e tlang?
- Re hlokomelisoa likarolo life tsa tlhophiso? Geography, maemo a leholimo, tikoloho ea ‘mele, nako ea letsatsi …
- Re hokae ketsahalong e qalang?
Polo le sebopeho:
- Ke tatellano efe ea bohlokoa ka ho fetisisa?
- Morero o hlophisitsoe joang?
- Na e hlophisitsoe ka tatellano, tatellano ea liketsahalo, kapa e hlahisoa ka li-flashbacks?
- Na ho na le lipolane tse ‘maloa tse tsamaeang ka tjantjello?
- Lipelaelo li hahoa joang?
- Na ho na le liketsahalo tse tšoantšetsang se tlang ho tla?
Khohlano:
- Khohlano kapa tsitsipano hangata ke pelo ea filimi ‘me e amana le batho ba ka sehloohong.
- U ka hlalosa khohlano e kholo joang?
- Na ke ka hare moo sebapali se utloang bohloko ka hare?
- Na ke kantle, e bakoa ke tikoloho kapa tikoloho?
Sebopeho:
Batho bao ho buuoang ka bona ba hlalosoa joang?
- Ka lipuisano?
- Ka tsela eo ba buang ka eona?
- Ponahalo ea ‘mele?
- Mehopolo le maikutlo?
- Tšebelisano – tsela eo ba itšoarang ka eona ho batho ba bang?
- Na ke litlhaku tse sa fetoheng?
- Na li tsoela pele qetellong ea pale?
- Ke litšobotsi life tse ikhethang?
- Na ke batho ba stereotypes?
- Na batho bao ho buuoang ka bona baa kholoa?
Mohlalosi le maikutlo:
- Mopheti ke motho ya phetang pale. A na ho na le mohlalosi filiming eo? WHO?
- Na pale e buuoa ka motho ea hlahang skrineng, kapa e boleloa ho latela pono ea motho eo e leng karolo ea ketso eo?
Litšoantšo:
Ka litšoantšo re bolela likarolo tse hlahang filiming tse ipiletsang maikutlong a rona kapa tse sebelisetsoang ho etsa litšoantšo likelellong tsa rona. Li ka kenyelletsa:
- matšoao – ha ntho e itseng e sa eme bakeng sa eona feela (moelelo oa eona oa sebele), empa hape e emela ntho e ‘ngoe (moelelo oa tšoantšetso). Mohlala, lesiba le hlahang filiming ea Forrest Gump le tšoantšetsa bokamoso ba hae.
- Litšoantšo tse hlakisang haholo mohopolo oa monko, tatso, kapa ho thetsoa ho seshebelli. Ka mohlala, litšoantšo tsa chokolete e qhibilihisitsoeng filiming ” Chocolat ” ho tloha 2016.
Theme:
- Ke maikutlo afe a bokahohleng a khanyang ka filimi?
Liphello tsa lifilimi
Pina ea mantsoe:
- Soundtrack e bua ka lipuisano le ‘mino, hammoho le melumo e meng eohle filiming.
- Pina ea molumo e ntlafatsa sepakapaka sa filimi. Khetho ea ’mino e na le phello efe? Na e lumellana le sehlooho?
- Na ho na le melumo e itseng e totobalitsoeng?
Tšebeliso ea khamera:
- Sets’oants’o sa khamera se ipapisitse le bohole ba khamera ho tloha nthong.
- Lits’oants’o tse ‘ne tsa mantlha tse sebelisoang lifiliming ke:
- close-up/ Ketso ya ho bulela: setšoantšo se haufi haholo moo lense ya khamera e shebaneng le ntlha e itseng kapa sefahleho sa sebapadi.
- medium shot/ Ketso ya ho thunya: ho thunya moo lense ya khamera e nkang bokamorao kapa karolo e ka hodimo ya sebapadi.
- full shot/ Ketso ya ho thunya: ho thunya moo lense ya khamera e nang le pono e felletseng ya sebapadi.
- long shot/ Ketso ya ho thunya: ho thunya hole le ntho e itseng.
- Ke litšoantšo life tsa khamera tseo u ka li bonang filiming? Li sebelisoa joang?
- Akkele ea khamera ke tsela eo khamera e sekamang ka eona ha e nka filimi.
- kh’amera e otlolohileng: khamera e bophahamong bo lekanang le ba ntho.
- khutlo e phahameng: khamera e nka filimi ho tsoa hodimo ho ntho.
- low angle/ Ketso ya ho sheba: khamera e shebile hodimo ka ntho e itseng.
- oblique angle: khamera e sekame ka mahlakoreng.
- Na tsela eo khamera e tšoaroang ka eona e bua ho hong ka motho eo?
Lebone:
- Mabone a lebisa tlhokomelo ea bamameli ho sebapali kapa ntho e ka sehloohong filiming.
- E boetse e beha maikutlo kapa sepakapaka.
- Le hoja mabone a linotlolo tse phahameng a khanya ebile a khantša, mabone a linotlolo tse tlaase a lefifi ka meriti e mengata.
- Ke litlamorao life tse khethehileng tsa mabone tse sebelisoang nakong ea liketsahalo tsa bohlokoahali?
- Lisefe hangata li sebelisoa ho nolofatsa le ho fokotsa liphapang tse thata. Li ka boela tsa sebelisoa ho felisa haze, khanya ea ultraviolet, kapa mahlaseli a tsoang metsing ha a thunya ka ntle.
- Ho sebelisa mebala e kang khubelu le lamunu ho ka sebelisoa ho matlafatsa maikutlo a ho likela ha letsatsi.
- A na u ka fumana mehlala leha e le efe moo filthara e sebelisitsoeng filiming?
- Ho sebelisa sefe ho bile le phello efe sebakeng seo?
- Ke mebala efe e atileng haholo?
Fetola:
- Ho hlophisa ke tsela eo mohlophisi oa lifilimi, mmoho le motsamaisi, ba sehang le ho kopanya liketsahalo. Tsela eo litšoantšo li kopantsoeng ka eona e etsa hore ho be le morethetho oa setšoantšo sa motsamao. Lits’oants’o li ka ba telele ‘me tsa hoheloa kapa li le khuts’oane ebile li le makhethe.
- A na u bona mohlala oa hore na litšoantšo li sehiloe joang?
- U ka hlalosa lebelo/tempo ea filimi joang?
Ho ngola tlhahlobo ea hau
Ha u hlahloba lifilimi bakeng sa mosebetsi oa sekolo kapa merero, u sebelisa lintlha tse ngata tse ka holimo kamoo u nahanang hore li hlokahala ho hlahloba filimi ka botlalo. Leka ho nahana ka filimi ka kakaretso le hore na likarolo tse boletsoeng ka holimo li sebetsa hammoho joang ho hlahisa molaetsa o ka sehloohong oa filimi. E ngotsoe ke: Carol Dwankowski le Tone Hesjedal Ho na le likeletso tse ngata moo mabapi le ho ngola maikutlo a lifilimi ho tsoa ponong ea mohlahlobisisi, e ‘ngoe le e’ ngoe e na le likeletso tse fapaneng. Ke qetile lilemo tse ts’eletseng ke hlahloba libaesekopo ka botebo, ‘me ka bonna ke fumane hore maikutlo ha a hloke ho ba thata. Ho e-na le hoo, ba lokela ho tšepahala le ho khothalletsa puisano. Mehato eo ke e nkang ke ena ho tloha qalong ho isa qetellong, ha ke hlahloba lifilimi.
Mohato oa 1: Pele U Shebella Movie
Karolo e thata ka ho fetisisa ea mohato ona oa pele ke ho qoba ho etsa lipatlisiso tse ngata haholo kapa ho bala maikutlo a mang pele u shebella filimi (e le ho leka ka hohle kamoo ho ka khonehang.) ho se tloaelehe. Ha e le hantle, ha ke qala ho hlahloba filimi, ke tla tseba ho fokolang haholo ka eona – ntle le batšoantšisi le motsamaisi ea amehang. Haeba ke sa tloaelane le batšoantšisi le / kapa motsamaisi, ke tla etsa lipatlisiso tse nyenyane tsa filimi, empa feela ka mosebetsi oa bona o fetileng haeba ke e-s’o ka ke e bona pele. Ho qoba ho shebella filimi ho ka ba thata ho feta kamoo ho utloahalang kateng ha e le filimi e tsebahalang—kaha lik’haravene le papatso li atile. Empa haeba u ka qoba ho shebella li-trailer le ho bala ka maikutlo a batho ba bang pele u li shebella, u ke ke ua ba le likahlolo tsa pele, ‘me u ka kena ka pono e hlokang leeme. Li-trailer li sebetsa hantle ho fana ka moelelo le molumo pele li shebella filimi, empa li ka boela tsa tlatsoa ka ba senyang, ke ka lebaka leo ke etsang sohle se matleng a ka ho li qoba ha ho khoneha. Mabapi le litlhahlobo, ho bala ka seo ba bang ba se nahanang ka filimi pele u shebella kapa ho ngola tlhahlobo ho ka ama maikutlo a hau haholo. ‘Me ha u le mothating oa ho hlahloba, u batla ho tšepahala ka maikutlo a hau ka hohle kamoo ho ka khonehang,’ me u se ke ua lumella lentsoe leha e le lefe la ka ntle ho le fetola. Ha e le hantle, ka mor’a hore tlhahlobo e phethoe, kamehla ke thabela puisano le litsebi tsa cinephile ho utloa le ho utloisisa seo ba se thabelang le seo ba sa kang ba se thabela. Ntle le ho angoa ke lik’haravene, papatso, le maikutlo a mang pele u shebella filimi, u ka khona ho beha maoto a hau pele ho theha maikutlo a hau a ‘nete le ho fetola maikutlo ao batho ba ka a tšepang. Qoba lik’haravene le maikutlo a mang pele u shebella hore u se ke ua sisinya maikutlo a hau.
Mohato oa 2: Ho shebella Movie
Ke lumela hore u hloka feela ho shebella filimi hang feela hore u tšoaee filimi. Ha e le hantle, ho na le ba ratang bonyane ho shebella ha batho ba babeli, empa ho latela phihlelo ea ka ho shebella hangata ho ka khopamisa tlhahlobo ea hau. Ntho e sebetsang ho ‘na ke ho shebella filimi ka botlalo ntle le litšitiso e le hore ke utloisise seo motsamaisi a se rerileng. Haeba u qeta ho shebella ha hao lekhetlo la pele u khefutsa, u bapala hape, ‘me u shebella likarolo tse ling hape ka nako, u ke ke ua utloisisa tsela eo filimi e neng e reretsoe ho natefeloa ka eona. Hape ke leka ho se ngole lintlha tse ngata ha ke ntse ke shebelletse filimi-haeba u ngola maikutlo a malelele kapa maikutlo ha u ntse u shebelletse filimi, u ka fetoa ke nako e khutšoane empa e le ea bohlokoa. Leha ho le joalo, ke tla ngola lentsoe kapa poleloana e ikhethang e le hore ke hopole liketsahalo kapa litaba tsa pale tse hapang maikutlo a ka le tseo ke li nkang e le tsa bohlokoa. Sena se tla thusa hamorao ha ke ntse ke etsa tlhahlobo ea ka-bakeng sa kakaretso e khuts’oane ea kakaretso, ho arola lihlooho, le ho nahanisisa ka tataiso kapa ketso. Ka kakaretso, ke nahana ka ho khefutsa, ho khutlisetsa morao, le ho ngola lintlha e le litšitiso tse tla u ntša filiming—ka ho toba le maikutlong—’me seo se ka phetha karolo ea hore na u talima filimi joang ka tsela e nyatsehang. Qoba lik’haravene le maikutlo a mang pele u shebella hore u se ke ua sisinya maikutlo a hau.
Mohato oa 3: Ka mor’a hore u shebelle filimi
Fensetere ea nako hang ka mor’a ho shebella e bohlokoa. Kaha ha ke nke lintlha tse ngata nakong ea filimi, e ‘ngoe ea lintlha tsa bohlokoa ka ho fetisisa tsa ho ngola tlhaloso ke ho lula ke tsepamisitse maikutlo le ho ngola lintho tsohle tse ileng tsa ntlhahela ka filimi. ‘Me kaha ho bokella mehopolo ea ka ka mor’a ho bona filimi ho ka ba moferefere, ke hloka ho etsa bonnete ba hore ke ngola ntho e’ ngoe le e ‘ngoe e ileng ea otla radar ea ka hang ha e fela. Ho molemo ho e ngola kaofela pampiring, ebe u hlahloba se hlokahalang ho fetisetsa ho ‘mali hamorao. Ho bua ka nepo litlhalosong tsa hau le ho kenyelletsa mehlala e ikhethileng ea filimi ho tšehetsa maikutlo a hau ke ntho ea bohlokoa. Mona ke moo lethathamo la tlhahlobo le hlahang teng. Ha ke ngola tlhahlobo, ke etsa sohle se matleng a ka ho akaretsa likarolo tsohle tsa ho etsa lifilimi tse ileng tsa etsa sehlahisoa sa ho qetela, ho kenyelletsa:
- Morero : Filimi e ne e bua ka eng? Na e ne e ka lumeloa? E thahasellisa? E etsa hore motho a nahane? Sehlohlolo se ile sa senoloa joang? Boemo bo ile ba ama pale eo joang?
- Litema le Molumo : Sepheo se seholo sa filimi e ne e le sefe? Na e etselitsoe ho thabisa, ho ruta, kapa ho hlokomelisa taba e itseng? Na ho bile le maikutlo a matla ka filimi e entsoeng ho uena? Na ho ile ha sebelisoa tšoantšetso efe kapa efe?
- Botšoantšisi le Litšoantšiso : Na u ratile kamoo libapali li neng li tšoantšoa kateng? Na setšoantšiso se tšehetse baphetwa, mme sa ba thusa hore ba phele? Na batho bao ho buuoang ka bona ba ne ba e-na le botho bo rarahaneng kapa ba ne ba e-na le maikutlo a sa tšoaneng? Na ho ne ho na le libapali tse nang le li-archetypes tse itseng ho ntlafatsa kapa ho fokotsa filimi?
- Tataiso : Na u ratile kamoo motsamaisi a khethileng ho pheta pale? Na ho tsamaea le lebelo la filimi li ne li potlakile haholo kapa li tsamaea butle haholo? Na tataiso e ka bapisoa le lifilimi tse ling tseo motsamaisi eo a li entseng? Na pale e ne e rarahane kapa e ne e tobile? Na ho ne ho e-na le tekanyo e itseng ea ho belaela kapa tsitsipano e ileng ea sebetsa? Na motsamaisi o ile a baka khohlano e hapang maikutlo?
- Lintlha : Na ‘mino o tšehetsa maikutlo a filimi? Na e ne e khelosa kapa e poteletse haholo? Na e ekelitse tlhahiso le ho sebetsa hantle le script? Na mela ea ‘mino e ne e behiloe nako hantle bakeng sa liketsahalo tseo ba li tšehetsang?
- Cinematography : Na lithunya li sebelisitsoe ka tsela e ikhethang ho pheta pale? Na ‘mala le mabone a amme molumo? Na ketso ee e thuntsoe ka nepo? Khamera e tsamaile hantle hakae? Na libapali kapa litlhophiso li entsoe hantle?
- Moralo oa Tlhahiso : Na lihlopha li ne li ikutloa li phela ka har’a tsona le ho kholoa pale kapa libapali? Na liaparo li ne li loketse libapali kapa pale? Na libaka tse bōpiloeng li phahamisitse sepakapaka ka k’hamera?
- Liphello Tse Khethehileng : Na liphetho tse khethehileng li ne li ka lumeloa? Na li ne li lumellana le nako le molumo oa filimi? Na liphello e ne e le tse feteletseng kapa tse poteletseng haholo? Na li hokahane hantle le morero oa pale?
- Tlhophiso : Na tokiso e ne e hloekile kapa e ne e le makhethe? Na phallo e ne e tšoana? Ho ile ha sebelisoa liphello life tse ikhethang? Liphetoho lipakeng tsa liketsahalo li ne li le joang?
- Pace : Na filimi e ile ea phalla hantle? Na e ne e potlakile haholo kapa e lieha haholo? Na e ne e hlophisitsoe ka ho hlaka? A na liketsahalo tse ling li ile tsa hulanya filimi?
- Puisano : Na lipuisano li ne li kholoa kapa li ne li hlokahala? Na moqoqo o tlisitse moelelo ho nts’etsopele ea moralo? Na mantsoe aa a ne a lumellana le molumo oa filimi le botho ba libapali?
A re nkeng liphello tse khethehileng e le mohlala. Ke batla ho li hlahloba ho latela ts’ebeliso, ts’ebeliso ea filimi, ‘me ho hlakile hore na e shebahala hantle hakae skrineng. Ha ke bona Mad Max: Fury Road, ke ile ka hlolloa ke liphello tsohle tse sebetsang le kamoo ntho e ‘ngoe le e’ ngoe e entseng morero oa pale. Ho ne ho bonahala eka ntho e ‘ngoe le e’ ngoe e entsoe hantle ‘me e hahiloe ka lerato ho hlahisa lesupi le bululetsoeng joalo ka bokhabane. Ka lehlakoreng le leng la chelete ea tšepe, libaesekopo tsa Transformers, tse qaqileng joalo ka ha liroboto li shebahala, hangata ha ke ntse ke shebelletse lifilimi, ke ne ke utloa eka ke shebelletse moferefere o makatsang oa tšepe ea animated ea khomphutha e pshatlana. E ne e sa shebahale e hlasimolla. U batla hore liphello tse khethehileng li tlatse pale ho e-na le ho sebelisoa e le sesebelisoa sa pono. Kamora ho shebella filimi, theola maikutlo a hau kapele kamoo ho ka khonehang.
Mohato oa 4: Ho Ngola Tlhahlobo
Ka mor’a hore ke be le mehopolo eohle ea ka fatše, ke nahana ka hohle kamoo nka khonang ebe ke sebetsa ho phalla. Ke beha tlhokomelo e ngata mokhatlong oa tlhahlobo ea ka, ‘me ke etsa bonnete ba hore mehopolo ea ka e baloa ka mokhoa o momahaneng ho thusa bamameli ba ka ho utloisisa hore na ke tsoa hokae. Ke etelletsa pele seo e leng sa bohlokoa ho se kenyelletsa ebe ke tlohella tse ling hore li tsamaee. Atla fatše, karolo ea bohlokoa ka ho fetisisa eo u lokelang ho e sebetsana le tlhahlobo ea lifilimi ke hore na e entse hore u ikutloe joang. Mang kapa mang a ka ngola kakaretso ea filimi kapa a etsa manane ka lintlha-khōlō. Empa litlhaloso tse ntle li lokela ho bontša bamameli hore na filimi eo e u ama joang. Haeba u sa behe lentsoe la hau tlhahlobisong ea hau, bamameli ba hau ba tla fumana ho le thata ho utloisisa pono ea hau, ho ikopanya le uena joalo ka mohlahlobi, mme ho bohlokoa ka ho fetisisa, ba kanna ba se khone ho tšepa maikutlo a hau. ‘Me haeba ba sa u tšepe, ba ke ke ba khutla ho tla bala mosebetsi oa hau. ‘Me u batla hore tlhahlobo ea hau e fane ka boleng ho’ mali, na? Ke batla ho etsa bonnete ba hore mehopolo ea ka e khothaletsa babali ho theha puisano e hahang ho potoloha filimi, kapa ho ba thusa ho etsa qeto ea hore na filimi ke ea bona kapa che. ‘Me ka tšepo, bamameli ba tla natefeloa ke ho bala tlhahlobo ea ka joalo ka ha ke e ngola. Karolo ea bohlokoa ka ho fetisisa eo u lokelang ho e sebetsana le tlhahlobo ea lifilimi ke hore na e entse hore u ikutloe joang. –– Tyler Schirado ke mothehi le mohlophisi-ka sehloohong oa TurnTheRightCorner.com, blog ea boithabiso e shebaneng le ho fana ka maikutlo a tšepahalang lefatšeng la lifilimi, thelevishene, lipapali, le tse ling. Tlaleho e re ho boleloa hore o ile a tlosa T-Rex ka morao ‘me o na le mekhoa ea tlhaho ea ho phela ho phela ka apocalypse ea zombie. U ka mo latela ho Twitter @TyRawrrnosaurus, ‘me u ka fumana TurnTheRightCorner.com ho Facebook le Twitter hape. Mohloli oa setšoantšo: Giphy.com
Pampitšana ena e bua ka eng
Pampitšana ena e fana ka tlhaloso e khuts’oane ea tlhahlobo ea lifilimi ha e bapisoa le tlhahlobo ea lingoliloeng, e fana ka selelekela sa mefuta e tloaelehileng ea tlhahlobo ea lifilimi, ‘me e fana ka maano le lisebelisoa tsa ho atamela likabelo.
Tlhahlobo ea lifilimi ke eng, ‘me e fapana joang le tlhahlobo ea lingoliloeng?
Tlhahlobo ea lifilimi ke mokhoa oo filimi e hlahlojoang ka eona ho latela li-semiotics, sebopeho sa tlaleho, moelelo oa setso, le mise-en-scene, har’a mekhoa e meng. Haeba mantsoe ana e le a macha ho uena, u se ke oa tšoenyeha—a tla hlalosoa karolong e latelang. Ho hlahloba filimi, joalo ka ho hlahloba lingoliloeng (lingoloa tse iqapetsoeng, joalo-joalo), ke mofuta oa tlhahlobo ea mantsoe – ho sekaseka le ho lekola puo, ho kenyelletsa mantsoe, lipoleloana le litšoantšo. Ho ba le khang e hlakileng le bopaki bo tšehetsang ke ntho e ‘ngoe le e ‘ngoe ea bohlokoa haholo tlhahlobong ea lifilimi joalo ka mefuta e meng ea ho ngola ka thuto. Ho fapana le lingoliloeng, filimi e kenyelletsa likarolo tsa audiovisual mme ka hona e hlahisa karolo e ncha ea tlhahlobo. Leha ho le joalo, qetellong, tlhahlobo ea filimi ha e fapane haholo. Nahana ka lintho tsohle tse etsang setšoantšo sa filimi: batšoantšisi, mabone, li-angles, mebala. Lintho tsena kaofela li ka ‘na tsa se be teng libukeng, empa ke khetho ea ka boomo ea motsamaisi, mohlahisi, kapa mongoli oa skrine-joalo ka mantsoe a khethiloeng ke mongoli oa mosebetsi oa lingoliloeng. Ho feta moo, lingoliloeng le lifilimi li kenyelletsa lintlha tse tšoanang. Ka bobeli li na le meralo, baphetwa, moqoqo, ditlhophiso, letshwao, mme, jwalokaha dikarolo tsa dingolwa di ka hlahlojwa ho ya ka sepheo le sephetho sa tsona, dielemente tsena di ka hlahlojwa ka mokgwa o tshwanang filiming.
Mefuta e fapaneng ea tlhahlobo ea lifilimi
Ho thathamisitsoe mona ke mekhoa e tloaelehileng ea tlhahlobo ea lifilimi, empa sena ha se lethathamo le felletseng, ‘me e kanna eaba u buile ka mekhoa e meng ka tlelaseng. Joalo ka mosebetsi ofe kapa ofe, etsa bonnete ba hore u utloisisa litebello tsa moprofesa oa hau. Tataiso ena e sebelisoa hamolemo ho utloisisa likhothaletso kapa, molemong oa likabelo tse bulehileng haholoanyane, nahana ka mekhoa e fapaneng ea ho sekaseka filimi. Hopola hore likarolo life kapa life tsa filimi li ka hlahlojoa, hangata ka ho latellana. Moqoqo o le mong oa tlhahlobo ea lifilimi ka nako e le ‘ngoe o ka kenyelletsa mekhoa eohle e latelang le tse ling. Joalo ka ha Jacques Aumont le Michel Marie ba sisinya ho Analysis of Film, ha ho na mokhoa o nepahetseng, oa bokahohle oa ho ngola tlhahlobo ea lifilimi.
Tlhahlobo ea Semiotic
Tlhahlobo ea Semiotic ke tlhahlobo ea moelelo oa matšoao le matšoao, hangata a kenyelletsang mekhabo-puo, lipapiso le tšoantšetso. Sena ha se hlokahale hore e be ntho e tsotehang; nahana kamoo u extraporate tlhahisoleseding ho tswa matshwao a manyenyane ka ho fetisisa bophelong ba hao letsatsi le letsatsi. Ka mohlala, ke litšobotsi life tse ka u bolellang ka botho ba motho? Ntho e bonolo joaloka ponahalo ea motho e ka senola boitsebiso ka bona. Lieta tse sa lumellaneng le hlooho ea bethe e ka ‘na ea e-ba pontšo ea ho se tsotelle (kapa ntho e’ ngoe ea bohlanya e etsahetse hoseng hoo!), athe hempe e ntle le thae li ka fana ka maikutlo a hore motho eo ke motho ea itekanetseng. Ho tsoela pele ka mokhoa ona:
- Ke eng eo u ka e nahanang ka batho bao ho buuoang ka bona ho tsoa lintlheng tse nyane?
- Litlhahiso tsee (lipontšo) li sebelisoa joang ho theha litlhaku? Li amana joang le karolo e lekanyelitsoeng ea libapali tseo, kapa likamano lipakeng tsa batho ba bangata?
Lipontšo li bolela likhopolo (tokoloho, khotso, joalo-joalo) le maikutlo (lehloeo, lerato, joalo-joalo) tseo hangata li sa amaneng le tsona. Li sebelisoa ka bolokolohi libukeng le lifiliming, ‘me ho li fumana ho sebelisa mokhoa o ts’oanang. Ipotse:
- Ke lintho life kapa litšoantšo life tse phetoang hangata?
- Ho Frozen Elsa’s liatlana li hlaha ka makhetlo a mangata.
- Li hlaha maemong afe?
- Liatlana tsa hae o li fuoa pele ke ntate oa hae ho thibela boselamose ba hae. O ntse a tsoela pele ho li apara nakong eohle ea ho behoa ha borena, pele qetellong, ka tatellano ea Let It Go, a li lahla.
Hape, mokhoa oa tlhahlobo ea semiotic filiming o tšoana le oa lingoliloeng. Nahana ka moelelo o tebileng oa lintho kapa liketso.
- Liatlana tsa Elsa li ka emela eng?
- Liatlana tsa Elsa li emela tšabo ea boselamose ba hae ‘me, ka ho eketsa, ka boeena. Leha a leka ho ts’oara boselamose ba hae ka ho pata matsoho a hae ka har’a liatlana le ho hana karolo ea boitsebahatso ba hae, qetellong o lahla liatlana ka sepheo sa ho ikamohela.
Tlhahlobo ea sebopeho sa pale
Tshekatsheko ya sebopego sa taodišo ke tshekatsheko ya dielemente tša kanegelo, go akaretšwa sebopego sa poloto, dihlohleletšo tša baanegwa le thitokgang. Joalo ka sebopeho se tsotehang sa lingoliloeng (tlhaloso, ketso e ntseng e phahama, sehlohlolo, ketso e oang, qeto), filimi e na le se tsejoang e le Sebopeho sa Melato e meraro: “Act One: Setup, Act Two: Confrontation, le Act Three: Resolution.” Tlhahlobo ea sebopeho sa pale e arola pale ea filimi likarolo tsena tse tharo mme e ka nahana ka lipotso tse kang:
- Pale e latela kapa e kheloha joang meahong e tloaelehileng?
- Phello ea ho latela kapa ho kheloha sebopeho see ke efe?
- Sehlooho sa filimi ke sefe, hona sehlooho seo se hahiloe joang?
Nahana hape ka mohlala oa Frozen. O ka sebedisa letshwao le sebopeho sa taodiso mmoho ka ho beha dintho/diketsahalo tsa tshwantshiso maemong a sebopeho sa taodišo. Mohlala, ponahalo ea pele ea liatlana ke Molaong oa Pele, ha ho lahloa ha bona ho etsahala Molaong oa Bobeli; kahoo, pale ena e tsoela pele ka tsela e bontšang khōlo ea botho ea Elsa. Nakong ea Ketso ea Boraro, Qeto, lehloeo la hae la ho ama (sehlahisoa sa ho tšaba boselamose ba hae) le felile, ho bonts’a sehlooho sa ho ikamohela.
Tlhahlobo ea maemo
Tlhahlobo ea maemo ke tlhahlobo ea filimi e le karolo ea moelelo o pharaletseng. Nahana ka setso, nako le sebaka seo filimi e qapiloeng ho sona. Filimi e ka re’ng ka setso se e entseng? Matšoenyeho a sechaba le a lipolotiki nakong eo e ne e le/ke afe? Kapa, joaloka ho etsa lipatlisiso ka mongoli oa buka, u ka ‘na ua nka motsamaisi, mohlahisi le batho ba bang e le ba bohlokoa ha ho etsoa filimi. Sebaka sa filimi ee ke sefe mosebetsing oa motsamaisi? Na e ikamahanya le mokhoa oa hae o tloaelehileng oa ho tsamaisa, kapa na e ea tseleng e ncha? Mehlala e meng ea mekhoa ea maemo e ka ‘na ea hlahloba filimi ho latela litokelo tsa botho kapa mokhatlo oa basali. Mohlala, Frozen hangata e amahanngoa le mokhatlo oa sechaba oa LGBTQ. U ka lumellana kapa ua hanana le tlhaloso ena, ‘me, u sebelisa bopaki bo tsoang filiming, tšehetsa khang ea hau. Lipotso tse ling tse lokelang ho nahanoa:
- Tlhaloso ea filimi e fetoha joang ha e bonoa ka ntle ho setso sa eona?
- Ke litšobotsi life tse khethollang filimi e le ea setso sa eona?
Tlhahlobo ea Mise-en-scene
Tlhahlobo ea Mise-en-scene ke tlhahlobo ea tlhophiso ea likarolo tse qapiloeng filiming-ha e le hantle, tlhahlobo ea likarolo tsa audiovisual tse khethollang ka ho hlaka tlhahlobo ea filimi ho tsoa tlhahlobong ea lingoliloeng. Hopola hore karolo ea bohlokoa ea tlhahlobo ea mise-en-scene ha se feela ho khetholla likarolo tsa ketsahalo, empa ho hlalosa bohlokoa ba tsona.
- Ke liphello life tse hlahang ketsahalong, hona morero oa tsona ke ofe?
- Filimi e leka ho finyella sepheo sa eona joang ka tsela eo e shebahalang ka eona, hona na e atleha?
Lintho tsa audiovisual tse ka hlahlojoang li kenyelletsa (empa ha li felle feela ho): lisebelisoa le liaparo, maemo, mabone, li-angles tsa khamera, liforeimi, litlamorao tse ikhethang, choreography, ‘mino, boleng ba mebala, botebo, ho beoa ha libapali, joalo-joalo Mise-en- ketsahalo hangata ke karolo ea kantle ho naha ea ho ngola tlhahlobo ea lifilimi hobane likarolo tse ling tseo ho buisanoang ka tsona li tloaelehile tlhahlobong ea bongoli, athe mise-en-scene e sebetsana le likarolo tse ikhethang tsa filimi. Ho sebelisa mantsoe a ikhethileng a lifilimi ho tiisa ts’epo, empa hape o lokela ho nahanela bamameli ba hau. Haeba moqoqo oa hau o reretsoe ho fumaneha ho babali bao e seng litsebi, hlalosa hore na mantsoe a bolela eng. Karolo ea Mehloli ea pampiri ena e na le likhokahano tsa libaka tse hlalosang lintlha tsa mise-en-scene ka botlalo. Ho shebella filimi bocha le ho etsa litšoantšo (litšoantšo tse ntseng li le teng) tsa liketsahalo tse itseng ho ka thusa ka tlhahlobo e qaqileng ea mebala, boemo ba batšoantšisi, boemo ba lintho, joalo-joalo. Ho mamela pina le hona ho ka thusa, haholo ha ho behiloe maemong a liketsahalo tse itseng. . Mehlala e meng ea lipotso:
- Lebone le sebelisoa joang ho theha maikutlo? Na maikutlo a fetoha neng kapa neng nakong ea filimi, ‘me phetoho eo ea maikutlo e bōptjoa joang?
- Maemo a reng ka batho ba itseng? Lisebelisoa li sebelisoa joang ho senola likarolo tsa botho ba bona?
- Ho ne ho sebelisoa lipina life, hona ke hobane’ng ha li ile tsa khethoa? Na ho na le melaetsa ea mantsoe e amanang le sehlooho?
Ho ngola moqoqo oa tlhahlobo ea lifilimi
Ho ngola tlhahlobo ea filimi ho tšoana le ho ngola tlhahlobo ea bongoli kapa moqoqo ofe kapa ofe oa likhang lithutong tse ling: Nahana ka kabelo le likhothaletso, theha thesis (sheba Bukana ea ho Fana ka Brainstorming Handout le Thesis Statement Handout bakeng sa ho thusa ho qapa khang e sa hlakang), bokella bopaki ho paka khopolo-taba ea hau, ‘me u behe khang ea hau moqoqong. Bopaki ba hao bo ka ’na ba fapana le seo u se tloaetseng. Le ha moqoqong oa Senyesemane o sebelisa bopaki ba mongolo le mantsoe a qotsitsoeng, moqoqong oa tlhahlobo ea lifilimi, o kanna oa kenyelletsa likarolo tsa audiovisual ho tiisa khang ea hau. Ha u hlalosa tatellano ea filimi, sebelisa nako ea hona joale, joalokaha u ne u tla ngola ho sengoloa ha u hlalosa liketsahalo tsa buka, ke hore, “Elsa o ile a rola liatlana tsa hae,” empa “Elsa o rola liatlana.” Ha u qotsa moqoqo ho tsoa filiming, haeba e le lipakeng tsa litlhaku tse ngata, sebelisa li-block qotso: Qala mantsoe a qotsitsoeng moleng o mocha, ‘me qotso eohle e kenyelletse ka inche e le ‘ngoe ho tloha moeling o ka letsohong le letšehali. Leha ho le joalo, likopano li fetoha le maemo, kahoo botsa moprofesa oa hau hore na ha u na bonnete. Ho ka ‘na ha thusa ho latela mokhoa oa ho fometa, haeba u ka o fumana. Ka mohlala: ELSA: Empa a ke ke a hopola hore ke na le matla?
MORENA: Ke ea molemo ka ho fetisisa. Ha ho hlokahale hore u sebelise matšoao a qotso bakeng sa lipuisano tse koetsoeng, empa bakeng sa mantsoe a makhutšoane a mongolo oa sehlooho, matšoao a qotso e lokela ho ba mantsoe a mabeli (“…”). Malebela ke ana a ho atamela tlhahlobo ea lifilimi:
- Etsa bonnete ba hore o utloisisa molaetsa le seo o kopuoang ho se etsa. Tsepamisa maikutlo a hau ka ho khetha taba e itseng eo u ka e hlahlobang.
- Hlahloba lisebelisoa tsa hau. Shebella filimi hape bakeng sa lintlha tse fapaneng tseo e kanna eaba ha u li bone ha u li shebella pele. U nahanne ka thesis ea hau, ngola lintlha ha u ntse u shebile. Ho fumana filimi e hlahang skrineng ho ka thusa, empa hopola hore ho ka ba le phapang lipakeng tsa papali le sehlahisoa sa ‘nete (‘me liphapang tsena e kanna ea ba taba eo ho buisanoang ka eona!).
- Theha khopolo-taba le kemiso, u hlophise bopaki ba hau e le hore bo tšehetsa taba ea hau. Hopola hore qetellong ena ke kabelo – etsa bonnete ba hore thesis ea hau e araba seo kapele e se botsang, ‘me u botse moprofesa oa hau haeba u sa tiisehe.
- Fetela ho feta feela ho hlalosa likarolo tsa audiovisual tsa filimi ka ho nahana ka bohlokoa ba bopaki ba hau. Bontša kutloisiso e seng feela ea hore na likarolo tsa filimi ke eng, empa hore na li sebelisoa joang le hore na li na le phello efe. Bakeng sa thuso e eketsehileng mabapi le ho sebelisa bopaki ba hau ka katleho, sheba ‘Ho Sebelisa Bopaki ho Khang’ ho Pampitšana ea Bopaki.
Lisebelisoa
New York Film Academy Glossary
Movie Outline Glossary
Movie Script Database Database
Citation Practices: Filimi le Thelevishene
Mesebetsi e Bolletsoe
Re shebile mesebetsi ena ha re ntse re ngola mofuta oa mantlha oa pampitšana ena. Lena ha se lethathamo le felletseng la lisebelisoa tse mabapi le sehlooho sa pampitšana, ‘me re u khothalletsa hore u iketsetse lipatlisiso ho fumana likhatiso tsa morao-rao tse mabapi le sehlooho sena. Ka kopo u se ke ua sebelisa lethathamo lena e le mohlala oa sebopeho sa lethathamo la litšupiso tsa hau, kaha le ka ‘na la se ke la lumellana le mokhoa oa ho qotsa oo u o sebelisang. Bakeng sa tataiso mabapi le ho fometa mantsoe a qotsitsoeng, ka kopo bona thuto ea qotso ea Lilaebrari tsa UNC. Aumont, Jacques, le Michel Marie. L’Analyse Des Films. Paris: Nathan, 1988. Hatisa.
Pruter, Robin Franson. “Ho Ngola ka Filimi.” Ho Ngola ka Filimi. Univesithi ea DePaul, 08 Mar. 2004. Web. 01 Mphalane 2016. “Tlhahlobo ea Lifilimi.” Setsi sa ho Ngola, Univesithi ea North Carolina e Chapel Hill, e na le laesense tlasa Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 2.5 License.
- Mokhoa oa ho qala khoebo ea oli ea bohlokoa
- Mokhoa oa ho tšoara khalase ea veine
- Mokhoa oa ho otlolla hempe
- Mokhoa oa ho tlosa pente setulong sa koloi sa letlalo
- Mokhoa oa ho sebelisa almanaka ea google bakeng sa mesebetsi le likhopotso